Bir sihirbazlık gösterisi izleyenler, sihirbazın sihirli
numarasını yaparken ya hokus pokus ya da abrakadabra dediğine sıkça şahit
olmuştur. Bu iki tılsımlı sözcük, gösterinin en önemli anlarına işaret eder.
Herkes nefeslerini tutarak merakla neler olacağını bekler. Peki, hiç bu kelimelerin bir anlamı olup olmadığını
merak ettiniz mi ?
Hokus pokus ifadesi ilk defa, Thomas Ady’nin 1655 yılında,
hakimler ve kanun adamları, cadılarla büyücüler hakkında karar verirken
referans alsınlar, faydalansınlar diye yazdığı, büyü ve büyücülüğün ilmi
esaslarını ele alan A Candle in the Dark ( karanlıkta Bir Mum) isimli kitabıyla
kayıtlara geçmiştir. Thomas Ady kitabın bir yeinde Kral James’in saltanatı
sırasında devrin meşhur sihirbazı Mr. Hocus Pocus’un yaptığı gösterilerde abuk
subuk ve manasız “ hocus pocus tontus talontus vede celeriter jubeo”
sözcüklerini tekrarladığını, gösteriyi zaten şaşkınlıkla izleyen seyircinin
aklını ve dikkatini bu şekilde daha da karıştırarak numarasını el çabukluğuyla
tamamladığını anlatır.
On sekizinci yüzyılda bazı sihirbazlar başka anlamsız
sözcükleri gösterilerini yaparken kullansalar da hokus pokus bu gösterilerde en
sık kullanılan sihirli sözcükler olarak yaygınlaşmıştır. Hiçbir anlamı olmadığı
düşünülse de yine o tarihlerde İngilitere Başpiskoğosu John Tillotson bu
ifadenin kaynağına bir açıklık getirdi. Ona göre bu iki kelime, Roma
Kilisesi’nin ekmek ve şarabın takdis edilerek Hz. İsa’nın et ve kanına
dönüştürülmesi ayininde dua ederken söylenen hocest(enim) crpus(meum) (bu benim
vücudum) ifadesinin deforme edilmiş şekliydi.
Abrakadabraya gelirsek; bu kelimenin kökeni antik dönemlere
kadar uzanır ve oldukça ciddiye alınan bir sözcüktür. Diş ağrısından sıtmaya
kadar ateşli ve iltihaplı hastalıkların tedavisinde kullanılırdı ve bir kağıda
yazılıp bir muska gibi hasta kişinin boynuna takılırdı.
Kelimenin kökeninin daha eskilere dandıran birçok farklı
görüş bulunur. Mesela, Gnostik* inanışında tanrı için kullanılan ve nümerolojik
olarak harflerin değeri toplandığında 365 çıkan Abraksas kelimesinden
türediğini ileri sürenler olduğu gib, Aramice aura kedabra ve İbranice aberah
kedaber(söylediğim gibi yaratacağım) veya yine Aramice’de hastalıkların iyileştirilmesinde
kulalnılan abhadde ked habhra(bu dünya gibi yok ol) ifadelerinden birinden
geldiğini savunanlar da vardır.
Sonuç olarak; aslında bu sözcüğün sihirbazlar tarafından
neden kullanıldığına dair net bir bilgi yoktur. Belki de gerçekten sadece
sihirbazlar tarafından uydurulmuş saçma sapan sözlerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder